Parlamentaryzm skandynawski. Norwegia. Studium ustrojowe; Joachim Osiński

Autor dokonuje świadomego wyboru ustroju politycznego Norwegii jako najbardziej charakterystycznego przykładu w regionie, dotyczącego nordyckiego modelu ustrojowego.

Książka pokazuje Norwegię, SKANDYNAWIĘ oraz cały region, jako wyjątkowe miejsce w dziejach oraz teraźniejszości parlamentaryzmu. Joachim Osiński, kontynuując swoją pracę badawczą, podjętą przed 30stoma laty, potwierdził w tej pracy swoje niekwestionowane kompetencje jako znawcy i badacza państwa oraz regionu. Niezwykle cenna jest jego wnikliwość wynikająca ze znajomości kultury, języka oraz historii Norwegii, a także wieloletnie osobiste doświadczenia z tym związane.

Punktem wyjścia analizy złożonych relacji między legislatywą i egzekutywą jest przedstawienie modelu konstytucyjnego powstałego w konkretnych warunkach historyczno-politycznych XIX-wiecznej Norwegii. Status obu władz i ich kompetencje określone na początku XIX w. ulegały w praktyce ustrojowej licznym przeobrażeniom. Ewolucja przebiegała od konstytucyjnego określenia i rozdziału kompetencji pomiędzy nimi, przez uznanie politycznej odpowiedzialności rządu i ministrów przed parlamentem, przez wzrost znaczenia egzekutywy w okresie tworzenia norweskiego państwa dobrobytu, do demokratyzacji elektoratu i przekształcenia Stortingu w forum konsensusowego uzgadniania interesów różnych sił społecznych i politycznych. W jej rezultacie powstał nowoczesny system parlamentarny, oparty po części na nowych wartościach i zachowaniach zbiorowych, odmienny w wielu aspektach od modelu zawartego w konstytucji pisanej z 1814 r. Cechami, które występowały i występują w praktyce ustrojowej pozostają: tzw. negatywny parlamentaryzm oraz parlamentaryzm mniejszościowy, choć w warstwie instytucjonalno-prawnej pojawiły się w trakcie ewolucji nowe elementy konstytutywne dla obu tych mechanizmów ustrojowych.